Telefoongesprekken afluisteren met telefoontaps

Telefoontaps

Telefoontap : Het aftappen van een mobiele telefoon in Nederland.

Een telefoontap is het door een derde partij aftappen van een telefoonlijn om heimelijk telefoongesprekken tussen twee partijen af te luisteren. Het is illegaal wanneer dit door particulieren gebeurt, maar politie en geheime diensten mogen binnen de kaders van de wet op legale wijze telefoontaps plaatsen. De bij telefoongesprekken horende metadata kunnen apart worden opgevraagd of onderschept.

Afluisteren kan op 2 manieren :  Met een mobiele antenne of met behulp van de telefoonprovider.

Afluisteren met een mobiele antenne :
Een GSM is geprogrammeerd om te verbinden met de zendmast die het sterkste signaal afgeeft.
Negen van de 10 keer is dat de mast die het dichts bij staat. Maar dat hoeft niet zo te zijn.
Als politie iemand wil afluisteren kunnen ze met een mobile antenne  dicht in de buurt komen en vervolgens het signaal zo sterk uitzenden dat de persoon  zijn mobiele telefoon automatisch verbind met die antenne.  Zodra de telefoon verbonden is versturen ze zelf de sleutel die nodig is voor encryptie of forceren ze een 4G verbinding te degraderen naar een minder beveiligde verbinding die makkelijk te kraken is.  Deze manier van aftappen komt echter niet vaak voor in Nederland.

Afluisteren via de provider :
In Nederland zijn de telefoonbedrijven wettelijk verplicht om technische voorzieningen voor het afluisteren van telefoongesprekken in hun systemen aan te brengen. Dit betreft zowel de traditionele vaste lijnen als de mobiele netwerken. Na ontvangst van een tapbevel wordt door medewerkers van het telefoonbedrijf de tap in werking gesteld. Feitelijk betekent dat voor dat het betreffende telefoonnummer een conference call wordt opgezet, waarbij de derde partij alleen kan meeluisteren en zelf niet gehoord kan worden.

Vanuit de telefooncentrales worden deze tapverbindingen via speciale lijnen doorgestuurd naar de zogeheten tapkamers van de politie. Een tapkamer bestaat tegenwoordig uit een centrale server waar de binnenkomende gesprekken digitaal opgeslagen worden en door speciale software bewerkt, gesorteerd en gearchiveerd worden. Gesprekken kunnen in real-time worden meegeluisterd, hetzij in een centrale ruimte, hetzij via computers op individuele werkplekken.

De landelijke eenheid van de politie behandeld de verzoeken om telefoontaps van de afzonderlijke politie-eenheden, de Rijksrecherche, de bijzondere opsporingsdiensten, alsmede van de Koninklijke Marechaussee ontvangt en deze overbrengt naar de diverse aanbieders van telecommunicatiediensten. Deze aanbieders sturen vervolgens de getapte gesprekken naar de Landelijke Eenheid, dat als centraal loket fungeert om de taps naar de juiste diensten en eenheden door te zetten.

De AIVD beschikt over een eigen tapkamer, waar naast telefoonopnames, ook microfoonopnames afkomstig van ‘bugs’ in woningen en/of auto’s binnenkomen. Deze tapkamer behandelt ook de telefoontaps voor de MIVD.

Sinds 2014 wordt als gevolg van de invoering van een nieuwe interceptiestandaard, geen onderscheid meer gemaakt tussen telefoon- en internettaps. Dat betekent dat de ca. 25.000 taps in dat jaar zowel op telefoon- als internetverkeer betrekking kunnen hebben, dit aangezien de meeste taps tegenwoordig op smartphones worden gezet. De nieuwe interceptiestandaard houdt in dat zowel voor het tappen van telefonie als van internetverkeer, voortaan hetzelfde overdrachtsprotocol gebruikt wordt om de afgetapte gegevens over te dragen. Voordien waren er aparte standaarden voor spraak en voor internet in gebruik.

Stealth SMS

In het kader van een telefoontap kan ook gebruik gemaakt worden van een zogeheten "stille sms" of "stealth sms". Daarbij wordt een SMS-bericht naar de telefoon van een verdachte gestuurd, zonder dat deze kan zien dat zo'n sms is binnengekomen. Hierdoor moet de betreffende mobiele telefoon contact maken met de dichtstbijzijnde zendmast, waardoor eenvoudig de locatie van de telefoon bepaald kan worden.

De politie past deze methode sinds 2005 toe, maar een rechterlijke uitspraak uit 2013 bekritiseerde dat er onvoldoende waarborgen voor een correcte toepassing van stille sms-jes waren.^[

Wordt u afgeluisterd ?

Met 1400 taps per dag is Nederland nog steeds de nummer 1 van de wereld met het aftappen van burgers. In Nederland worden meer telefoons afgeluisterd dan in een land als de VS.

Er is dus een relatief grote kans dat u wel eens bent afgetapt, zei het direct of indirect.

Met ingang van de sleepnet wet in 2018 is deze kans nog eens velen malen groter.

Hoe weet ik of ik word afgeluisterd ?

Afluisteren hoeft niet altijd door de overheid te gebeuren.
U kunt ook afgeluisterd worden door uw echtgenoot of zakenpartner.

Call forwarding:  Zonder speciale software of bevoegdheden kan iemand call forwarding aanzetten in uw telefoon. Als uw telefoon uit staat, in gesprek is of als u niet op neemt wordt het gesprek doorgestuurd naar de dader.
Om te controleren of uw gesprekken stiekem worden doorgestuurd kunt u *#21# en *#62# bellen. U krijgt dan een overzicht te zien met alle diensten die doorgestuurd worden en het nummer waarheen. Door ##002# te bellen zet u alle doorstuurdiensten uit.

Mobiele Antenne
U kunt na gaan of u verbonden bent met een mobiel afluisterstation door Netmonitor / Field Test te activeren en de zendmast waar u mee verbonden bent te checken in ons database.
Komt de zendmast niet voor in de database, dan is de kans groot dat het een mobiel station is.
Op de iPhone kunt u de Field Test functie aanzetten door *3001#12345#* te bellen.
Op de Samsung Galaxy kunt u Service mode aanzetten door  *#0011#  te bellen.
Voor verdere instructies zie Plaatsbepaling via GSM

Afluisteren via software / Apps: Het is mogelijk dat men software op uw telefoon installeert die alles in de gaten houd.
Denk hierbij aan:
-Chatgesprekken
-Facebook berichten
-Gesprek opnames
-Fotos en files
-Looproutes

Deze software kan worden geïnstalleerd door iemand die toegang tot uw telefoon heeft maar ook door hackers en overheidsinstanties.
Als men geen fysiek toegang tot uw telefoon heeft kan dit bijvoorbeeld op afstand gebeuren door een lek in het besturingssysteem als het Android MMS Stagefright-lek of door een gratis app die bij het updaten wat extra installeert.
Uit Wikileaks documenten blijkt dan de KLPD software gebruikte bekend onder de naam FinSpy / Fin Mobile.

De kans dat een virusscanner deze software kan detecteren is nihiel.
U zou de stand-by tijd / batterij in de gaten moeten houden.
Als dit soort software op de achtergrond draait zal uw batterij aanzienlijk sneller leeg raken.
Iphones zijn trouwens een stuk beter beschermd tegen dit soort ongewilde software installaties.
Om de software van de telefoon af te krijgen dient u hem opnieuw te en flashen.

Piepjes / echo tijdens het bellen: Hoort u piepjes , echo’s en andere vreemde geluiden tijdens het bellen ?
Dan wil dit niet zeggen dat u getapt wordt. Dit hoort immers bij een draadloos gesprek.
Van het tappen merkt u zelf niets.

Wat wel een indicatie is dat u getapt wordt is een merkbare vertraging bij het bellen van een nummer.
Vanaf het moment dat u het gewenste nummer belt tot het moment dat u de telefoon hoort over gaan duurt enkele seconden langer als voorheen.

Wetgeving  FAQ :

Wanneer mag de politie telefoons afluisteren of elektronische communicatie aftappen?

• Er moet sprake zijn van een misdrijf waarop een gevangenisstraf van vier jaar of meer staat (de verdachte komt voor voorlopige hechtenis in aanmerking).
• Het misdrijf is een ernstige inbreuk op de rechtsorde.
• De rechter-commissaris moet toestemming hebben gegeven.
• De afluisterperiode mag niet langer dan vier weken duren. Voor verlenging is toestemming van de officier van justitie nodig.

Hoe lang mag de politie tapgegevens bewaren?
In de politieregisters moeten de gegevens met bronvermelding worden opgeslagen. Hoe lang de politie de gegevens mag bewaren, varieert van vijf tot dertig jaar, afhankelijk van de zaak

Ik ben afgetapt. Mag ik mijn gegevens inzien?
Ja, als er gegevens over u zijn vastgelegd, mag u deze altijd inzien. De politie geeft geen afschrift, u mag geen kopie maken, wel mag u de gegevens met de hand overschrijven. In sommige gevallen kan de politie een verzoek tot inzage weigeren. Alleen als de gegevens feitelijk onjuist zijn, kunt u de verantwoordelijke vragen de gegevens aan te vullen, te verwijderen, te verbeteren of af te schermen.